Çölyak hastalığı için hangi kan testleri yapılır?

Çölyak hastalığı, gluten karşısında anormal bir bağışıklık tepkisi ile gelişen otoimmün bir hastalıktır. Bu yazıda, çölyak tanısında kullanılan başlıca kan testleri ve bu testlerin anlamları detaylı bir şekilde açıklanmaktadır. Erken teşhis ve uygun tedavi, hastaların yaşam kalitesini artırabilir.

28 Ekim 2024

Çölyak Hastalığı için Hangi Kan Testleri Yapılır?


Çölyak hastalığı, gluten adı verilen bir proteine karşı bağışıklık sisteminin anormal bir tepki vermesi sonucunda ortaya çıkan, genetik yatkınlığı olan bireylerde gelişen bir otoimmün hastalıktır. Bu hastalık, ince bağırsakta hasara neden olarak besin emilimini olumsuz etkileyebilir. Çölyak hastalığını teşhis etmek için kullanılan çeşitli kan testleri bulunmaktadır. Bu makalede, çölyak hastalığı tanısında kullanılan başlıca kan testleri ve bunların anlamları ele alınacaktır.

1. Anti-Duodenal Antikor Testi (tTG-IgA)


Anti-duodenal antikor testi, çölyak hastalığının en yaygın ve güvenilir tanı testlerinden biridir. Bu test, ince bağırsakta bulunan duodenum bölgesine özgü transglutaminaz enzimine karşı oluşan antikorları ölçmektedir. Test sonuçları genellikle şu şekildedir:
  • Pozitif sonuç: Çölyak hastalığına işaret edebilir.
  • Negatif sonuç: Çölyak hastalığı olasılığını azaltır, ancak kesin bir tanı koymak için yeterli değildir.

2. Anti-Gliadin Antikor Testi (AGA)


Anti-gliadin antikor testi, glutenin bir bileşeni olan gliadine karşı gelişen antikorları ölçer. Bu test, çölyak hastalığı tanısında kullanılabilir, ancak daha az spesifiktir. Test sonuçları:
  • IgA tipi pozitif: Çölyak hastalığı ile ilişkilendirilebilir.
  • IgG tipi pozitif: Gluten intoleransı veya çölyak dışındaki durumlarla ilişkili olabilir.

3. Total İgA Testi

Total İgA testi, vücuttaki toplam immünoglobulin A (IgA) düzeyini ölçmektedir. Bu test, tTG-IgA testinin doğruluğunu artırmak için önemlidir. Eğer total IgA düzeyi düşükse, tTG-IgA testi yanıltıcı olabilir.
  • Düşük total IgA: Otoimmün hastalıkların ve bazı genetik durumların riskini artırabilir.
  • Normal total IgA: tTG-IgA testinin güvenilirliğini artırır.

4. Anti-Endomysial Antikor Testi (EMA)

Anti-endomysial antikor testi, bağışıklık sisteminin ince bağırsak hücrelerine karşı ürettiği antikorları ölçmektedir. Bu test, çölyak hastalığı tanısında oldukça spesifik bir test olarak kabul edilmektedir.
  • Pozitif sonuç: Çölyak hastalığını destekleyebilir.
  • Negatif sonuç: Çölyak hastalığı olasılığını azaltır.

5. Genetik Testler

Genetik testler, çölyak hastalığına yatkınlığı belirlemek için kullanılabilir. Bu testler, HLA-DQ2 ve HLA-DQ8 genlerinin varlığını araştırmaktadır.
  • HLA-DQ2 pozitif: Çölyak hastalığı riski yüksektir.
  • HLA-DQ8 pozitif: Çölyak hastalığı riski bulunmaktadır.
  • Her iki genin de negatif olması: Çölyak hastalığının gelişme olasılığı düşüktür.

Sonuç

Çölyak hastalığı tanısı, genellikle birden fazla testin kombinasyonu ile konulmaktadır. Yukarıda belirtilen kan testleri, hastalığın teşhisinde önemli rol oynamaktadır. Ancak, kesin bir tanı koymak için doktorunuzun önerileri doğrultusunda biyopsi gibi ek testler yapılması gerekebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi, çölyak hastalığı ile yaşayan bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde artırmaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Göksu 25 Ekim 2024 Cuma

Çölyak hastalığı ile ilgili bu kan testleri hakkında bilgi edinmek benim için oldukça önemli. Anti-duodenal antikor testi (tTG-IgA) sonuçlarının pozitif çıkması durumunda ne gibi adımlar atılmalı? Ayrıca, anti-gliadin antikor testi (AGA) sonucunun IgG tipi pozitif çıkması durumunda ne yapılması gerektiği konusunda bir öneri var mı? Total IgA testi ile ilgili de düşük değerler ile karşılaşıldığında ne tür riskler söz konusu olabilir? Bu konularda daha fazla bilgi almak isterim.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Göksu,

Anti-duodenal antikor testi (tTG-IgA) sonuçlarının pozitif çıkması durumunda, genellikle bir gastroenterolog ile görüşerek daha ileri tetkikler yapılması önerilir. Bu tetkikler arasında endoskopik biyopsi ile ince bağırsak mukozasının değerlendirilmesi yer alır. Biyopsi sonuçları, çölyak hastalığının tanısını kesinleştirmek için kritik öneme sahiptir. Ayrıca, diyet değişiklikleri ve glüten içeren gıdalardan kaçınma konularında da uzman görüşü almak önemlidir.

Anti-gliadin antikor testi (AGA) IgG tipi pozitif çıkarsa, bu durum genellikle glüten hassasiyeti veya çölyak hastalığı ile ilişkili olabilir. Ancak, AGA testi tek başına tanı koydurucu değildir. Bu nedenle, diğer test sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmesi ve gerekli durumlarda daha ileri tetkiklerin yapılması önerilir.

Total IgA testi düşük değerler gösteriyorsa, bu durum IgA eksikliği anlamına gelebilir. IgA eksikliği olan bireylerde, tTG-IgA testi yanıltıcı sonuçlar verebilir. Bu nedenle, IgA eksikliği tespit edilen bireylerde, IgG tipi antikor testlerinin (örneğin tTG-IgG) kullanılması önerilir. Düşük IgA seviyeleri, bağışıklık sisteminin bazı enfeksiyonlara karşı zayıf olmasına ve alerjik durumların artmasına neden olabilir.

Bu konularla ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz, bir sağlık uzmanıyla görüşmeyi düşünebilirsiniz.

Çok Okunanlar
Çölyak Bitkisel Çözüm
Çölyak Bitkisel Çözüm
Editörün Seçtiği
Biocard Çölyak Testi
Biocard Çölyak Testi
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Çölyak Hastalığının Zararları
Çölyak Hastalığının Zararları
Çölyak Hastalığı Diyeti Listesi
Çölyak Hastalığı Diyeti Listesi
Çölyak Tanısı Belirtileri ve Tedavisi
Çölyak Tanısı Belirtileri ve Tedavisi
Çölyak Belirtileri ve Tedavisi
Çölyak Belirtileri ve Tedavisi
Çocuklarda Çölyak Belirtileri ve Tedavisi
Çocuklarda Çölyak Belirtileri ve Tedavisi